سلامت دهان و دندان
سلامت دهان و دندان
سلامت دهان و دندان
چه ارتباطی بین سلامت دهان و دندان و سلامت کلی وجود دارد؟
چه شرایطی را می توان با سلامت دهان مرتبط دانست؟
چگونه می توانم از سلامت دهان خود محافظت کنم؟
در ادامه به توضیح موارد بالا میپردازیم پس با ما همراه باشید:
سلامت دهان و دندان
سلامت دهان وضعیتی از دهان، دندان‌ها و ساختارهای دهانی است که افراد را قادر می‌سازد تا عملکردهای اساسی مانند خوردن، تنفس و صحبت کردن را انجام دهند و ابعاد روانی اجتماعی مانند اعتماد به نفس، بهزیستی و توانایی اجتماعی شدن و کار بدون درد و ناراحتی را در بر میگیرد، و مسئله بهداشت دهان و دندان در طول زندگی از اوایل زندگی تا پیری متفاوت است، از سلامت عمومی جدایی ناپذیر بوده و افراد را در مشارکت در جامعه و دستیابی به پتانسیل های خود حمایت می کند.
بیماری های دهان طیفی از بیماری ها و شرایط را در برمی‌گیرد که شامل پوسیدگی دندان، بیماری پریودنتال (لثه)، از دست دادن دندان، سرطان دهان، ترومای دهانی، نوما و نقایص مادرزادی مانند شکاف کام و لب می‌شود. بیماری‌های دهان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غیرواگیر در سراسر جهان هستند که حدود 3.5 میلیارد نفر به آن مبتلا هستند. بطور کلی هزینه های خدمات بهداشت دهان و دندان در تمام دنیا، به ویژه در کشورهای با درآمد کم و متوسط به دلیل رشد جمعیت و افزایش سن در حال افزایش می‌باشد.
بیماری های دهان و دندان به طور نامتناسبی بر آسیب پذیرترین و محروم ترین افراد جامعه تأثیر می‌گذارد. افراد با وضعیت اقتصادی-اجتماعی پایین هر کشور صرف نظر از سطح درآمد کلی آن کشور بار بیشتری از بیماری های دهان و دندان را به دوش می‌کشند و آثار این بیماری ها در طول زندگی، از کودکی تا سنین بالاتر باقی می ماند.
بیشتر عوامل تاثیر گذار در بیماری ها و دندان قابل اصلاح می باشند که این عوامل در بسیاری از بیماری های غیرواگیر پیشرو مانند (دیابت، بیماری های قلبی عروقی، سرطان، بیماری های مزمن تنفسی و اختلالات روانی) مشترک هستند. این عوامل عبارت‌اند از مصرف تنباکو، مصرف الکل و رژیم های غذایی ناسالم سرشار از قندهای آزاد که مصرف همگی آنها در سطح جهانی در حال افزایش هستند.
ارتباط ثابت شده ای بین سلامت عمومی بدن و سلامت دهان و دندان وجود دارد. به عنوان مثال گزارش شده است که دیابت با ایجاد و پیشرفت بیماری های لثه مرتبط است. علاوه بر این، بین مصرف زیاد مواد قندی و دیابت، چاقی و پوسیدگی دندان رابطه علت و معلولی وجود دارد.
هنگامی که سلامت دهان و دندان به دلیل بیماری یا آسیب به خطر می افتد، سلامت عمومی نیز تحت تأثیر قرار میگیرد. درد و ناراحتی مرتبط با بیماری‌های دهان، تمرکز را دشوار می‌کند. بیماری های دهان و دندان تأثیر جدی بر کیفیت زندگی و رفاه افراد جامعه و افزایش هزینه های خانواده دارد و اثرات شدید اجتماعی و اقتصادی بر افراد و خانواده ها می گذارد.
چه ارتباطی بین سلامت دهان و دندان و سلامت کلی وجود دارد؟
مانند سایر نواحی بدن، دهان شما مملو از باکتری های عمدتاً بی ضرر می باشد. اما دهان شما نقطه ورود به دستگاه گوارش و تنفس شما است و برخی از این باکتری ها می‌توانند باعث بیماری شوند.
به طور معمول، دفاع طبیعی بدن و مراقبت های بهداشتی مانند مسواک زدن روزانه و نخ دندان کشیدن، باکتری ها را تحت کنترل نگه می دارد. درصورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، باکتری ها می توانند به سطوحی برسند که ممکن است منجر به عفونت های دهان مانند پوسیدگی دندان و بیماری لثه شود.
همچنین، برخی داروها – مانند ضد احتقان ها، آنتی هیستامین ها، مسکن ها، دیورتیک ها و داروهای ضد افسردگی – می توانند جریان بزاق را کاهش دهند. بزاق غذا را می‌شوید و اسیدهای تولید شده توسط باکتری‌های دهان را خنثی می‌کند و به محافظت از شما در برابر میکروب‌هایی که تکثیر می‌شوند و منجر به بیماری می‌شوند، کمک می‌کند.
مطالعات نشان می دهد که باکتری های دهان و التهاب مرتبط با شکل شدید بیماری لثه (پریودنتیت) ممکن است در برخی از بیماری ها نقش داشته باشند. و برخی بیماری ها مانند دیابت و HIV/AIDS می توانند مقاومت بدن در برابر عفونت را کاهش دهند و مشکلات سلامت دهان را شدیدتر کنند.
چه شرایطی را می توان با سلامت دهان مرتبط دانست؟
سلامت دهان و دندان شما ممکن است به بیماری ها و شرایط مختلفی کمک کند، از جمله:
اندوکاردیت: این عفونت پوشش داخلی حفره ها یا دریچه های قلب شما (اندوکارد) معمولاً زمانی رخ می دهد که باکتری ها یا میکروب های دیگر از قسمت دیگری از بدن شما، مانند دهان، از طریق جریان خون پخش می شوند و به مناطق خاصی در قلب شما می چسبند.
بیماری قلب و عروقی: اگرچه این ارتباط به طور کامل شناخته نشده است، برخی تحقیقات نشان می دهد که بیماری قلبی، گرفتگی عروق و سکته ممکن است با التهاب و عفونت هایی که باکتری های دهان ایجاد می کنند مرتبط باشند.
عوارض بارداری و زایمان: پریودنتیت با زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد مرتبط است.
ذات الریه: برخی از باکتری‌های موجود در دهان می‌توانند به ریه‌های شما کشیده شوند و باعث ذات‌الریه و سایر بیماری‌های تنفسی شوند.
برخی شرایط نیز ممکن است بر سلامت دهان و دندان شما تأثیر بگذارد، از جمله:
دیابت: دیابت با کاهش مقاومت بدن در برابر عفونت، لثه های شما را در معرض خطر قرار می دهد. به نظر می رسد بیماری لثه در بین افرادی که دیابت دارند شایع تر و شدیدتر است. تحقیقات نشان می دهد که افرادی که بیماری لثه دارند، کنترل سطح قند خونشان دشوارتر است. مراقبت منظم پریودنتال می تواند کنترل دیابت را بهبود بخشد.
HIV/AIDS: مشکلات دهانی، مانند ضایعات مخاطی دردناک، در افراد مبتلا به HIV/AIDS شایع است.
پوکی استخوان: این بیماری ضعیف کننده استخوان با از دست دادن استخوان پریودنتال و از دست دادن دندان مرتبط است. برخی از داروهایی که برای درمان پوکی استخوان استفاده می شوند، خطر کمی برای آسیب به استخوان های فک دارند.
بیماری آلزایمر: بدتر شدن سلامت دهان با پیشرفت بیماری آلزایمر دیده می شود.
چگونه می توانم از سلامت دهان خود محافظت کنم؟
- برای محافظت از سلامت دهان و دندان خود، بهداشت دهان و دندان را به طور روزانه رعایت کنید.
- دندان های خود را حداقل دو بار در روز و هر بار به مدت دو دقیقه مسواک بزنید. از یک برس نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید.
- روزانه نخ دندان بکشید.
- از دهانشویه برای حذف ذرات مواد غذایی باقیمانده پس از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن استفاده کنید.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید و غذاها و نوشیدنی های شیرین را محدود کنید.
- مسواک خود را هر سه تا چهار ماه یکبار یا در صورت ساییدگی یا ساییدگی مسواک زودتر تعویض کنید.
- معاینات و تمیز کردن منظم دندان ها را برنامه ریزی کنید.
- از مصرف تنباکو خودداری کنید.
